Stanowisko społeczności Składu Solnego w Krakowie z dnia 21.11.2023

Profesor Jacek Majchrowski

Prezydent Miasta Krakowa

Wiceprzewodniczący Rady Miasta Krakowa
Artur Buszek
Michał Drewnicki

Radni i Radne Rady Miasta Krakowa

Stanowisko społeczności Składu Solnego w Krakowie w odpowiedzi na list otwarty skierowany do Prezydenta Miasta Krakowa i Rady Miasta Krakowa w sprawie utworzenia instytucji kultury Centrum Literatury i Języka Planeta Lem

List otwarty krakowskich literatów skierowany do Prezydenta Miasta i Rady Miasta Krakowa podnosi kwestie bardzo ważne dla naszego miasta. Literacka spuścizna Krakowa jest prawdziwie imponująca; nie przypadkiem Kraków nosi tytuł Miasta Literatury UNESCO. To przecież miejsce literackiego rozwoju nie tylko noblistów i pisarzy o uznanej międzynarodowej renomie, ale także źródło, z którego od wieków wartkim strumieniem bije literacka twórczość, promieniując na całą Europę, wydając na świat setki i tysiące bardziej lub mniej znanych pisarzy i pisarek, poetek i poetów, szerzej: ludzi słowa pisanego – tych wszystkich, którzy kształtowali i kształtują światowe dziedzictwo literatury.

Dlatego my, artyści i społecznicy ze Składu Solnego, świadomi doniosłości i wagi krakowskiego literackiego dziedzictwa, z wybitną twórczością Stanisława Lema na czele, z pełnym przekonaniem popieramy dążenia literackiego środowiska Krakowa. Naszym celem nie jest i nigdy nie było zarzucenie projektu budowy Planety Lem. Nie zgadzamy się też na użyte przez Państwa w liście otwartym słowo “protest”. Przeciwnie, doceniamy głos literatów, bo jest też naszym głosem – Kraków zasługuje na godne uświetnienie swojej literackiej spuścizny, oraz stworzenie inspirującego miejsca twórczych literackich działań dla następnych pokoleń. Pragniemy zapewnić sygnatariuszy listu, że nie jesteśmy dla siebie antagonistami. Literaci oraz artyści ze Składu Solnego stoją po tej samej stronie: po stronie działania na rzecz upamiętnienia i rozwoju krakowskiego dziedzictwa. Zarówno twórczość artystów i rezydentów Składu Solnego, jak i środowiska literatów, działa na rzecz rozwoju społecznego i kulturalnego Krakowa. 

Jednak w obliczu licznych wątpliwości i niewiadomych, związanych z kontynuacją niepewnej inwestycji, jaką jest Centrum Literatury i Języka Planeta Lem na terenie obecnego Składu Solnego, o których szeroko dyskutuje się w ostatnich dniach, czy to podczas sesji Rady Miasta, czy w mediach, uważamy za zasadne jest ponowne otwarcie dyskusji na temat sposobu funkcjonowania ważnej, przyszłej literackiej miejskiej instytucji. Powstałe dotychczas plany nie mają zapewnionego jednoznacznie finansowania zarówno na samą inwestycję, jak i na jej dalsze funkcjonowanie; obecny projekt nie uwzględnia nowych wytycznych, obowiązujących w Krakowie, dotyczących np. zeroemisyjności miejskich budynków. Wątpliwości i znaki zapytania można by mnożyć. Chcemy przy tym raz jeszcze stanowczo podkreślić, że nasz postulat ponownego rozważenia funkcjonowania Planety Lem nie oznacza (cytat za Państwa listem otwartym) “zarzucenia kontynuacji projektu Centrum Literatury i Języka Planeta Lem, aby za wszelką cenę utrzymać kolektyw dotychczasowych najemców”. Jako społeczność Składu Solnego jesteśmy otwarci na wszelkie rozmowy i pomysły, związane z naszym dalszym funkcjonowaniem. Uważamy również za zbyt kategoryczne stwierdzenie o “niewygodnym dylemacie dla mieszkańców”. Apelujemy jedynie o powtórne rozeznanie tak doniosłej inwestycji, jaką jest Centrum Literatury i Języka Planeta Lem. 

Podkreślamy raz jeszcze, że konglomerat twórców i artystów ze Składu Solnego jest otwarty na wszelkie pomysły co do dalszego funkcjonowania w innym miejscu. Skład Solny jest miejscem i domem dla tysięcy odbiorców sztuki i miejscem spotkań różnych pokoleń, miejscem codziennej edukacji artystycznej i społecznej, z której korzystają nie tylko okoliczni mieszkańcy i mieszkanki, ale także osoby mieszkające w innych dzielnicach Krakowa, osoby z całej Polski oraz społeczność międzynarodowa. W końcu to tu idealną przestrzeń znaleźli goście zagraniczni, tu tworzą odwiedzający Kraków artyści wymian międzynarodowych, tu odbywają się seminaria, wernisaże i konferencje z udziałem przedstawicieli organizacji pozarządowych z Europy. To tu przystań znalazło kilku odbywających się w Krakowie festiwali. Tu udzielana jest pomoc tysiącom uchodźców wojny w Ukrainie. Skład Solny żyje, jest ważnym hubem społeczno-artystycznym na mapie Krakowa, który – co warto podkreślić – powstał tylko z inicjatywy ludzi, a nie zewnętrznego finansowania. Dlatego dalsze istnienie naszej artystycznej społeczności leży w interesie miasta, jego mieszkańców oraz całej społeczności artystycznej, bo może stanowić wizytówkę Krakowa w Polsce i na świecie, żeby wymienić tylko niektóre korzyści z dalszego istnienia artystyczno-społecznego hubu, który powstał oddolnie w Składzie Solnym. 

Ze względu na złożoność naszej działalności na rzecz kultury alternatywne miejsce musi być bardzo dobrze przemyślane. Tego rodzaju działanie niesie ze sobą wiele warunków, koniecznych do spełnienia dla odpowiedniego funkcjonowania pracowni artystycznych, rzemieślniczych i muzycznych. Artyści ze Składu Solnego w swoim obecnym miejscu pracy znaleźli doskonałą przestrzeń kontynuacji swojej twórczej działalności, natomiast każda inna propozycja wymaga rozpoznania technicznego i lokalowego: mowa tu o odpowiednim wytłumieniu studia nagrań, sal prób, nasłonecznieniu pracowni malarskich i tak dalej. 

Chcielibyśmy, by w duchu dialogu i wzajemnego szacunku, w tak bogatym w możliwości i ciekawe przestrzenie mieście, znaleźć dobre rozwiązanie dla wszystkich. Wierzymy, że jesteśmy je w stanie wspólnie wypracować, tak, aby zarówno artystyczny hub Składu Solnego, jak i godne miejsce upamiętnienia i rozwoju literackiej spuścizny Krakowa znalazły swoje szacowne miejsce – bez szkody zarówno dla istniejącego, twórczego ośrodka społeczno-artystycznego, jak i słusznie planowanego miejsca, poświęconego literackiemu dziedzictwu Krakowa. 

Naszym nadrzędnym celem jest wypracowanie rozwiązania, które pozwoli nam oraz innym podmiotom w Krakowie, tworzyć i rozwijać takie społeczności, jak obecny Skład Solny. Tę niezwykle różnorodną i prężnie działającą społeczność tworzą: artyści: Peter Bogatka, Jakub Borkowski, Anna Chmiel, Anna Dudek, Nina Dziwoki, Gaya Barcikowska, Bartłomiej Iskra, Maria Iwan, JadziaOne, Piotr Jakubowicz, Sylwia Jamróz, Cecylia Malik, Mateusz Jarecki, Marcin Kamiński, Stanisław Koba, Bartolomeo Koczenasz, Mieczysław Koncewicz, Urszula Krawczyńska, Joanna Lichwa, Adrianna Markowska, Gabriela Mazurkiewicz, Mateusz Mazurkiewicz, Paweł Mazurkiewicz, Mikołaj Rejs, Mateusz Rzepka, Łucja Solewska, Karol Śliwa, Zofia Tchórz, Danuta Turkiewicz, Maria Wasilewska, Agnieszka Wozowicz, Filip Wozowicz, Jakub Wozowicz, Zuzanna Wozowicz, Gabriela Woźniak. Sam Peter Bogatka namalował 300 obrazów w pracowni w Składzie Solnym, którą wynajmuje od 25 lat.

Zespoły muzyczne: Ars Latrans Orchestra, Clock Machine, ciiicho / LoftY, Kolektyw Outpost, Koko Die, Misz / Matuszewski, So Flow, Third Eye of the Poet, Ursyn syn niedźwiedzia. 

Organizacje, firmy i kolektywy: Akcja Ratunkowa dla Krakowa, Centrum Sztuki Współczesnej Wiewiórka, Fundacja Kalina (Zupa dla Ukrainy), Fundacja Otwarty Plan, Galeria Skład Solny, GetADarkroom (ciemnia fotograficzna, studio), Kolektyw Siostry Rzeki, Młodzieżowy Strajk Klimatyczny (kolektyw), MuseLab (produkcja muzyczna), Outpost (szkoła produkcji muzycznej), Rock House, Stowarzyszenie Mosaic.

Nasza działalność w ciągu ostatnich kilku lat to setki rozmaitych wydarzeń. Zorganizowaliśmy między innymi 72 wystawy, 80 happeningów, 140 otwartych warsztatów dla mieszkańców, 5 Wodnych Mas Krytycznych, braliśmy udział w powstaniu ponad 150 wydawnictw muzycznych, odbyliśmy 550 godzin jam session, wyedukowaliśmy ponad 100 uczniów szkoły produkcji muzycznej Outpost, stworzyliśmy 64 obiekty pływające, 400 tabliczek Sióstr Rzek, 10 projektów edukacji ekologicznej. Wydaliśmy dla uchodźców z Ukrainy: 2000 laptopów, 200 tys. litrów zupy, a 200 osób z Ukrainy codziennie otrzymuje wsparcie. Z naszych eko grządek zebraliśmy 130 kg cukinii i 150 kg pomidorów.

Aby poznać lepiej społeczność Składu Solnego zapraszamy w sobotę, 25 listopada od godziny 11, na wydarzenia pokazujące kreatywne działania ostatnich 25 lat. 

Spotkajmy się i porozmawiajmy. Link do wydarzenia: https://fb.me/e/UjifnaIg


Nasze stanowisko jest odpowiedzią na poniższy list otwarty –> link