Wystawa pokazuje „pływające dzieła sztuki”, zaprojektowane i wykonane przez artystki i artystów oraz organizacje pozarządowe i kolektywy, które tworzą społeczność krakowskiego Składu Solnego.
WYSTAWA CZYNNA DO 16 LISTOPADA 2025. Szczegóły na stronie Muzeum.
Kuratorzy:
Bartolomeo Koczenasz (CSWW), Cecylia Malik (CSWW), Mateusz Okoński
Współpraca:
Tomasz Fudala (MSN)
Stan Barański, Grażyna Gaya Barcikowska, Anna Chmiel i Mat Barski, Joanna Biela-Gazda i Piotr Biela-Gazda, Peter Bogatka, Cezary Ciszewski, Piotr Dziurdzia, FUNDACJA OTWARTY PLAN (Małgorzata Małochleb, Marcin Wójcik, Magdalena Pastuszak), GETADARKROOM (Gabriela, Paweł i Mateusz Mazurkiewiczowie), Aleksander Hordziej, Jadziaone (Magdalena Iwanek), Mateusz Jarecki, Stanisław Koba, Bartolomeo Koczenasz, Cecylia Malik, OUTPOST ACADEMY, Marcin Pater, Mikołaj Rejs, SIOSTRY RZEKI (Grażyna Gaya Barcikowska, Agata Bargiel, Katarzyna Basza, Joanna Biela-Gazda, Anna Chmiel, Sylwia Gawlik, Anna Górka, Małgorzata Grygierczyk, Marta Jamróg, Ola Klimek-Lipnicka, Anuszka Łachowska, Anna Malik, Cecylia Malik, Kasia Pilitowska, Paulina Poniewska, Grażyna Smalej, Zofia Szyrajew, Mo Tomaszewska, Anna Treit), STOWARZYSZENIE MOSAIC (Marcin Costilla-Kamiński, Nina Dziwoki, Jakub Horosz, Bartłomiej Iskra, Sylwia Jamróz, Joanna Lichwa, Maciej Pająk, Danuta Turkiewicz), Maria Wasilewska, Filip Wozowicz, Jakub Wozowicz, Zuzanna Wozowicz.
Wystawa pokazuje „pływające dzieła sztuki”, zaprojektowane i wykonane przez artystki i artystów oraz organizacje pozarządowe i kolektywy, które tworzą społeczność krakowskiego Składu Solnego. W warszawskim MSN-ie Skład prezentuje się poprzez swoje sztandarowe, coroczne wydarzenie, jakim jest Wodna Masa Krytyczna. To oddolne święto Wisły, odbywający się od 2012 roku spływ jej centralnym odcinkiem (przy Wawelu i Starym Mieście) na specjalnie przygotowanych tratwach. Na tle prezentacji obiektów z tego happeningu wystawa Ta planeta jest już zasiedlona opowiada historię społeczności Składu i jej solidarnej, zwycięskiej walki o niezależne miejsce dla sztuki.
Skład Solny to XVIII-wieczny magazyn solny znajdujący się w Krakowie. W jego opuszczonych i zaniedbanych pomieszczeniach w 1998 roku pojawili się pierwsi artyści, dzięki ich pracy i społecznemu zaangażowaniu charakterystyczny budynek Składu szybko stał się idealnym miejscem dla malarzy, rzeźbiarzy, fotografików, scenografów czy muzyków. Dzisiaj, ponad ćwierć wieku później, Skład Solny z „komórek do wynajęcia” zmienił się w nieformalny, prężnie działający kolektyw. Mimo wielu społecznych i głośnych akcji, takich jak Wodna Masa Krytyczna, zrealizowanych wystaw i koncertów miejsce artystów w Składzie Solnym było nieustannie zagrożone – miasto Kraków planowało stworzyć tam m.in. filharmonię, a następnie Centrum Literatury i Języka „Planeta Lem”. Jesienią 2023 roku artystki, aktywiści, rzemieślnicy, muzycy, wynajmujący pracownie w budynku wyszli na ulice Krakowa z transparentem „Ta planeta jest już zasiedlona” rozpoczynając protest i publiczną debatę o wartości kultury oddolnej. W rezultacie wspólnota Składu założyła Stowarzyszenie Skład Solny, który został przyjęty do europejskiej sieci niezależnych miejsc kultury Trans Europe Halles. W styczniu 2025 roku Prezydent Miasta Krakowa zadeklarował, że miasto odstępuje od planowanej inwestycji, doceniając rolę społeczności Składu Solnego w tworzeniu kultury Krakowa. Aktualnie w Składzie Solnym mieszczą się pracownie malarskie, rzeźbiarskie, konserwatorskie i muzyczne. Jest też studio nagrań, swoje miejsca mają tu także organizacje pozarządowe, fundacje oraz pracownia lutnicza, a wreszcie galeria Skład Solny i Centrum Sztuki Współczesnej Wiewiórka – organizator Wodnej Masa Krytycznej.
W czerwcu tego roku Wodna Masa Krytyczna odbyła się już po raz czternasty. Jest to cykliczna akcja z udziałem artystów, aktywistów ekologicznych i szerokiego kręgu osób zaangażowanych w ochronę środowiska naturalnego. To jedyny dzień, kiedy mieszkańcy Krakowa dotykają rzeki i po prostu do niej wchodzą. Wodnym Masom towarzyszy hasło „Chcemy się kąpać” przypominający, że zanim wybudowano zapory pod Wawelem znajdowały się wielkie piaszczyste plaże, na których wypoczywało tysiące Krakowian. Po „krakowskiej” Wiśle pływały więc zarówno kajaki i pontony, jak też samodzielnie i specjalnie na tę okazję zbudowane jednostki, zadziwiające konstrukcje i tratwy z materiałów z odzysku: unosząca się na falach karuzela, ryba czy statek kosmiczny Sokół Millenium. Artystyczny happening na Wiśle zwraca uwagę na problem zanieczyszczeń wód, przestrzega przed ich wyczerpywaniem się w wyniku katastrofy klimatycznej i włącza sztukę w działania na rzecz ochrony środowiska. Wydarzenie ma na celu uświadamianie mieszkańców Krakowa o ekologicznym znaczeniu wód w kontekście urbanizacji, zmian klimatycznych i globalnych wyzwań związanych z zasobami wodnymi. Prezentacja tratw w Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie przypomina o tegorocznym stołecznym problemie z Wisłą, która osiągnęła najniższy stan wody w całej historii pomiarów. Ta planeta jest już zasiedlona, teraz trzeba o nią zadbać.
